Dagsamenvattingen BDL De Mortel 2018

DAGSAMENVATTING ZATERDAG 14 APRIL 2018

Voordat ik jullie trouwe lezers informeer over de repeterende capriolen op de Mortel van vandaag, neem ik jullie even mee naar een persoonlijk fenomeen. Sinds een aantal weken word ik ruim voor de wekker wakker en grijp ik direct naar mijn IPhone. Als een slecht acterende figurant in “The walking dead” toets ik de code in om de telefoon te un-locken en open ik mijn browser die altijd als eerst cam1 laat zien. Zonder leesbril (+2 hier) en nog slaapdronken kijk ik met intense hoop naar het kleine scherm om het 2e ei in al haar/zijn eenvoud te ontmoeten. Ook deze morgen een deceptie. Ben ik nu officieel verslaafd? Het antwoord is “Ja”. Mag ik dat zegen… ja, dat mag ik zeggen (Mart Smeets modus uit). Sommige zullen dit herkennen en andere niet, maar velen zijn ook op deze knotsgekke wijze betrokken bij ons paar op de Mortel die de natuur op hun eigen natuurlijke wijze richting geven. Of wij nu met 10 of 1.000 viewers kijken, daar trekken ze zich niets van aan.

De dag begint zoals vrijwel iedere dag hier de laatste tijd. NV in de kast en M, Joost mag weten waar maar altijd dicht in de buurt. Om 06.00 uur vliegt mevrouw Wijdbeens uit en gaat het paringsritueel weer vroeg van start. De vroege ochtendwip maakt haar hongerig dus onze trouwe M gaat op jacht voor een voedzaam ontbijt. Ons koppel heeft ook weekend blijkt wel uit de rust die er heerst op de Mortel en in het chathuis. Aan het begin van de middag wordt er geluncht door NV op het rooster terwijl manlief binnen in de kast de veertjes van het plukken nog aan het weghalen is. Daarna kabbelt de middag verder zonder noemenswaardige gebeurtenissen, maar rond 17.00 is er toch weer een indringster, maar als snel blijkt de rust weer te keren en zit NV op de WP te wachten op M en zit M op NV te wachten op het rooster. Tegen het vallen van de avond is het echter weer gedaan met de zaterdagrust en is er weer een aanvalster. M als een ijskoning bewaakt het fort.. ehhh.. de kast en NV én de indringster zien we rond de Mortel “strijden”. We zien we een kopie van gisteren. Het lijkt wel de film “Groundhog day”, maar die heb ik al te vaak gezien! NV zit (te?) vaak in de antenne en doet wat verdedigingswerk en de ander vliegt rond en rond en doet (schijn-)aanvallen. Is onze NV wel pittig genoeg of is ze sluw als een vos en is ze bezig haar opponent dermate te vermoeien zodat ze een definitief slotoffensief kan inzetten? In de chat komt de uitdrukkelijke wens naar voren dat de strijd nu maar eens beslist moet worden. Ten faveure van NV of de nieuw onbekende vrouwelijke valk het maakt velen niet veel (meer) uit. Van de weeromstuit gaat M tijdens het gevecht maar op het eitje zitten broeden. Wat een baas 2.0!, maar daar komt NV als een bliksemschicht de kast in. “Mag ik vragen wat je hier aan het doen bent M?” horen we NV zeggen en met het schaamrood op de kaken vliegt M naar buiten. Was het een order voor een het “laatste avondmaal” of was het om mee te vechten? Het aantal airmiles voor ons setje blijft vanavond maar stijgen. Slechts korte momenten van rusten op de betonrand, antenne en rooster, maar daarna als de bliksem weer achter elkaar aan. We horen bij het invallen van de duisternis van een Falconist ter plaatse dat beide dames last hebben van “antenne-nijd” en dat ze het elkaar niet gunnen om tussen de metalen spijlen te zitten. Dan gaat IR aan in de kast en neemt het zicht af voor de kijkers. Wat een einde van een rustige dag… Pfffff.. Rond 21.15 uur landt NV achter de kast en komt via een U-turn op het rooster en jumpt in de kast en gaat naast het ei rustig zitten en naar buiten staren en dan vallen haar oogjes dicht.

Terwijl overal de eieren en kuuks als vers gepofte popcorn ons om de oren vliegen, moeten wij Falconisten het doen met een ei dat langzaam aan het verstenen is. Maar zolang er hoop is is er potentieel leven. We wachten af…… Voor nu oogjes dicht en snaveltje toe. Toedeloe.


door Erik Petersen
toevoeging
er zijn 3 paringen en 2 PO's waargenomen.

Weeksamenvatting
Wordt het eindelijk lente, beleven we toch een iets andere lente dan we ons hadden voorgenomen. Veel heil zien we niet in de innovatieve broedmethodes die NV op haar afgelopen week ‘under siege’ gelegde ei loslaat.
Zondag 8 april

Ze experimenteert eerst met de ‘s nachts zijdelings tegen je ei aan zitten’-methode. Toegegeven het ziet er best gezellig uit zo naast elkaar, maar effectief ho maar, lijkt ons. Dan wordt de ‘hang een beetje halfzittend boven je ei’-methode beproefd. Dat gaat ook niet werken, weten we zeker. M doet verwoede pogingen om NV te overtuigen dat de aloude manier, waarop zijn grootmoeder het ook al deed, echt het beste werkt. Gewoon je lijf al schuddelend om het eitje draperen. Het heeft geen effect op haar, ze wil niet. Ze wil nu ook geen tweede eitje leggen en eigenlijk wil ze ook niet echt meer haar best doen om te proberen nog een eitje te bevruchten. Met slechts vier paringen vandaag, zien we het zwerk al drijven. Een beetje jaloers kijken we naar andere nesten, vier witdonzige kuukjes in het ene kuiltje, vier roodbruine eitjes in het andere kuiltje en in Brussel zelfs vijf eitjes in een en hetzelfde kuiltje. Ons nare onderbuikgevoel lachen we van ons af in een hilarisch ei-festijn in de avondchat. NV zit nog lang in de antenne en denkt: bekijken jullie het maar!

Maandag 9 april

Werd er gister nog vier keer een paring waargenomen, vandaag weer eentje minder. VWG vroeg zich een paar dagen geleden al in een mooi blog af, of het seizoen voor de slechtvalken van De Mortel als een verloren seizoen moet worden beschouwd. We worden een beetje voorbereid op wat we zelf, als we eerlijk zijn, ook al vrezen, maar nog niet willen toegeven. Zolang een vraagteken geen uitroepteken is, kan er nog van alles gebeuren. Het is immers De Mortel! Ze slaapt immers nog in de kast, ze kuilt af en toe een beetje en M vertroetelt het eitje. Het is eindelijk een beetje rustig rond de toren, zo komen die hormonen van NV echt wel weer op peil. ’s Middags zijn er ineens weer drie valken in de lucht. Das teveul, verzuchten we. Gelukkig vormt de extra valk geen echte bedreiging. Het is een juveniel mannetje, die brutaal op de dakrand gaat zitten en zich voordoet als heerser van de toren. M laat hem even later zien wie de werkelijke heerser hier is en doet de jongen vriendelijk doch beslist uitgeleide: opzouten, joch! NV is een tijdje in geen velden of wegen te bekennen en als ze laat in de avond thuiskomt legt M haar nog eens uit wat de bedoeling is met dat eitje in die kuil. Ze hoort het bijna gelaten aan, stapt de kast in en gaat slapen. Ja, hij hoeft niet voortdurend te knokken, hij heeft makkelijk praten.

Dinsdag 10 april

Ze slaapt staande met eerst het eitje tegen haar buik. Later neemt ze weer wat meer afstand van het eitje. Een nacht vol poetsonderbrekingen volgt. ’s Morgens om zes uur laat ze haar sirene weer horen, teken voor M om in actie te komen. Hij serveert het ontbijt op het rooster. NV mantelt het eitje voor hem af, wat is dat nu? Moeten we dit nu zien als teken dat ze toch binding heeft met het eitje? Het blijft een vraag, ze gaat er snel met het ontbijt vandoor. Hevig krijsend plukt ze de veren van het prooitje, ze dwarrelen van de dakrand naar beneden. Een paring volgt, hoort bij het ochtendritueel, weten we inmiddels. Daarna verdwijnen ze beide uit beeld, tot ver in de middag NV al etend op het dak wordt gesignaleerd. M neemt de zorg voor hun ei ter hand, want NV vertikt het vooralsnog. Als ze ’s avonds in de kast komt, doet ze ons nog even verstelt staan. Zien we werkelijk vorderingen, of fopt ze ons? Naast dat opvalt dat het geel van haar poten, snavel en oogranden prachtig felgeel is, lijkt ze aan het huishouden te slaan. Ze inspecteert alle hoeken van de kast, ze verplaatst steentjes … ze kuilt … en ze zijgt neder óp het ei! Ze zit zomaar op het ei! Op oma’s wijze, volgens grootmoeders recept, zit ze gewoon op dat ene ei. Zou ze nu dan toch gaan broeden? Nah, toch maar niet, na een paar uur staat ze op, gaat met haar rug naar het eitje zitten en gaat slapen.

Woensdag 11 april

Van dat slapen kwam eerst niet veel. Donder en bliksem geselden De Mortel en er viel zoveel regen dat het zwembad op het dakterras in één keer gebruiksklaar was. Een onrustige nacht dus, naast het eitje. M besluit ’s ochtends het ei bij de horens te vatten, er moet nu gebroed worden, het is nu of nooit. Een paar uur lang zit hij op het ei, dan vertrekt hij plotseling, blijkbaar toch van mening veranderd. Er wordt een paring gehoord op de achtergrond en hij brengt NV een prooitje en later nog een prooitje. Hij denkt ook: happy wife, happy life! NV komt nog een keer de kast in die morgen, maar op het eitje gaat ze niet. Met hernieuwde inspiratie blijft M ‘s middags drie uren achter elkaar op het ei zitten en keert het af en toe als een volleerde aanstaande vader. NV zit op de dakrand en poetst en eet. Tot ze weer hevig begint te gillen, M roept wat terug vanuit de kast, maar ze krijgt haar zin. Weer een paring en een prooitje, maar het is nog maar de derde paring van vandaag. Om toch een nestje vol eitjes te krijgen, moet er veel en veel vaker gepaard worden, weten we. Daar komt het vandaag niet van. NV slaapt deze keer met het eitje achter haar staart, ze kijkt er nog eens naar en valt in slaap.

Donderdag 12 april

Resignation and a touch of hope, niet de naam van een nieuw damesgeurtje, maar het gevoel dat ons de laatste dagen bekruipt bij het volgen van de perikelen rond NV en M. Gelatenheid en een vleugje hoop, mooi gezegd Falco. Alles gaat z’n gangetje, er is rust, al een paar dagen zelfs, maar nog steeds zie je op cam 1 alleen dat ene eitje. M doet z’n best, NV doet haar ding, you love her or you hate her for it, maar dat is niet broeden op dit moment. Daar kunnen we met de beste wil van de wereld niets aan veranderen. Wij zijn dan misschien geobsedeerd door dat eitje, NV is dat zeker niet. Eerst rust en dan pas een gezin, eitje meer of minder doet er voor haar niet toe in oorlogstijd. Eten, paren, poetsen en zorgen dat de toren van haar blijft zijn de speerpunten van haar programma. Het dringt ook tot M door dat hij met een kansloze missie bezig is, waardoor het ei steeds vaker en langer alleen komt te liggen. In de chat vragen enkelen zich af of dat eitje niet weggehaald kan worden. Dat zal VWG nu nog niet doen, dat zou wellicht de ultieme verstoring van het seizoen zijn. Destijds heeft Pa, de vorige Mortelman, ook eens tot ver in het seizoen op eitjes gezeten die niet uitkwamen. Die eitjes zijn ook pas veel later weggehaald, bij het schoonmaken van de kast. Als rechtgeaarde Mortelanen houden we toch hoop dat het nog goed komt. Het is pas april weet je.

Vrijdag de dertiende

De datum doet vandaag eer aan. We hebben een heerlijke lentedag, vol rust, pais en vree, filosofische uitstapjes over antropomorfismen en hoopvolle gedachten. Al diverse berichten bewijzen dat er best nog een nest vol kuuks kan komen op De Mortel. Het is vaker gebeurd dat de slechtvalkenvrouw alsnog aan de leg ging na een voorseizoen vol verstoring. Kuuks die in juni pas uit het ei komen, we weten dat het meer uitzonderingen zijn dan regel, maar voor ons zijn die berichten belangrijke strohalmen waaraan we ons vastgrijpen. Ha, dat vraagteken in de blog van Martin is echt nog geen uitroepteken geworden. Het kan nog best! Die hoop en overtuiging krijgt een gevoelige knauw als in de namiddag er weer veel te veel valken rond de toren cirkelen. Is die juvieman van eerder deze week weer terug, dat is M toch die daar knokt? We nemen het allemaal niet zo serieus. Ja mooie vliegshow hoor, maar verder wat spielerei. De aanvallen worden echter heftiger, en het is niet M maar NV die het weer telkens moet ontgelden. De scheervluchten langs het rooster, de tikken die NV op het rooster en later op het dak uitgedeeld krijgt, verraden een meer ervaren valkenvrouw in de aanval. Speuren naar ringen, wie is daar in de aanval. De chaos gaat door tot de nacht valt, waar blijft NV? Pas tegen tienen, als het al helemaal pikkedonker is, landt een valk op de ring naast het rooster. Vanaf het rooster koekeloert ze de kast in, is het veilig? We checken geen ringen, wel O-benen, NV is thuis. ‘Gelukkig’ verzuchten we, we houden stiekem toch al van d’r.

Zaterdag 14 april

Na die dag van gister, met recht vrijdag de dertiende, vragen we ons af hoe het vandaag zal verlopen. Met iedere aanval op NV vervliegt er iets van onze hoop op een seizoen vol kuuks. We discussiëren steeds meer: volgens de een is het duidelijk, er zijn veel te veel valken. De ander vindt dat dit de manier is waarop de natuur het zelf regelt, alleen de sterkste blijven over. Het is overal mis, wordt er opgemerkt, overal gevechten en eitjes die worden opgegeten of niet worden bebroed. Ik zie het nog niet meteen als een teken dat er veel te veel valken zijn. Die toren is gewoon een prachtige residentie en vrijgezelle valken die vanuit Duitsland of België op zoek zijn naar een eigen territorium hebben grote kans om hierlangs te komen. Ze zien een prooi van vier kilometer afstand, ze zijn denk ik nog in Duitsland als ze de Alticom-toren in De Mortel al zien staan. Daar ga je dan toch op af? Waarom niet een kansje wagen om deze stek te veroveren? Waarom zou je doorvliegen om verderop een plekje te krijgen, als het hier ook kan? Een slechtvalk gaat geen gevecht uit de weg, omdat ie denkt: laat ik eerst eens verderop gaan kijken, want hier zit al een stel. Nee, pakken wat je pakken kan, lukt dat niet dan kan je, als je het overleeft, altijd nog verderop gaan kijken. Afijn, de speculaasjes vliegen ons om de oren en ik doe er met groot genoegen aan mee. Want eerlijk gezegd: we weten het niet, we hebben alleen maar onze theorieën. Om terug te komen op vandaag: weer hommeles in de tent. Weer een derde valk die met tussenpozen amok komt maken. De aanvalster, ja hoor weer een dame, is groter dan NV zien we. Misschien komt ze af en toe wat minder heldhaftig over, maar NV laat zich ook niet zomaar van de toren meppen, hebben we inmiddels wel gezien. De gevechten gaan weer door tot het donker is. Uiteindelijk komt NV de kast binnen, voorzichtig via de ring, eerst even om het hoekje kijkend. Accu opladen en morgen maar weer gas erop.

Ciryon, beleef de lente vrijwilliger.


https://www.vogelbescherming.nl/beleefdelente/blog/lezen/een-ei-is-geen-ei-2

Dagsamenvatting 15052018 *Zondagsrust*

"De Mortel is de Mortel. Zo zijn er twee, dan weer drie en nu weer twee. Maar van de eitjes blijft er maar 1."
Tja en met deze quote van Susie is deze dag al bijna omschreven.
De dag begon heiig. Falco bracht ons het weerbricht : Vandaag wolken-zon. Een graad of 18, nauwelijks wind 2 bft Z/ZO. Mss laat in de middag nog een klein buitje.
Na voor haar doen goed geslapen te hebben, na die vervelende dag gisteren viel ze direct als een blok in slaap, staat NV om 6 uur te wailen op rooster. M racet meteen langs, NV verhuist naar onder de dakcam, zo'n favoriete plek van haar, en binnen een half uurtje werd daar gepaard.Een 3e valk wordt wel gezien, maar er leken geen aanvallen meer.
Even na achten brengt M een ontbijtje, hij gaat naar de kast, NV eet op de rand. Na het ontbijt wordt er nog eens gepaard. NV blijft dan tot half elf in de grote antenne zitten.
M komt om 9 uur even op het ei en blijft zo een half uurtje liggen. Dan chupt hij op rooster en vliegt weg , op de betonrand wordt dan een 3e valk gezien die door M wordt weggejaagd, waarna hij weer heel even het ei checkt.
Half elf komen beiden naar de kast, en volgt een intensief gesprek, waarbij M chupt en NV chupt en wailt,..en 2x naar het ei kijkt, NV, met haar snavel..zou het een gesprek over wel of geen verdere gezinsuitbreiding zijn? M vertrekt na 5 minuten, en NV even later ook weer.
De rest van de dag doet M 8 keer een kort bezoek aan zijn ei. NV komt in de ochtend 1 keer, alleen even op rooster.Verder wordt ze boven dak afwisselend in de kleine en grote antenne gezien. Er komen geen vreemden meer.
Om tien voor 3 is er een PO onder de dakcam. Ze blijft een uurtje op de rand staan verteren. Dan gaat M op zijn ei, en..warempel NV komt na 5 minuten bij hem in de kast. M wijst naar het ei, en er wordt gesnaveld. Het is een mooi gesprek om te zien en duurt ruim 8 minuten. M vertrekt, en NV gaat op rooster..zitten dutten. Ruim 2 uur, ze zal het nodig gehad hebben.
Om half 7 staat ze te gillen op rooster en wappert M langs, met een hele snelle pirouette voor de kast. NV vertrekt naar de antenne M komt dan weer met een schitterende U-turn van achter de kast op het rooster.
Om 7 uur schiet ze uit de grote antenne richting lucht boven kast, en komt ze onmiddelijk terug samen met M op de dakrand. Het is een PO. NV mantelt, alsof M haar broertje was . Als hij even later komt kijken of NV al klaar is, gilt en mantelt ze weer, het lijkt echt een juveniel nog soms.
Na een uurtje uitbuiken horen we haar weer wailen en wordt er op de betonrand gepaard.
Dan gaat M de kast in, NV gaat eerst op het hek boven de kast zitten en dan komt ze binnen voor het avondgesprek. Als M vertrekt gaat NV bij de cam staan. Dus niet bij de kuil...Wat gaat morgen ons weer brengen op de Mortel?

3 paringen waargenomen en 3 prooioverdrachten

door margootje

DAGSAMENVATTING MAANDAG 16 APRIL * windeieren ** waargenomen paringen: 1 ** po: 1 ** eitjes gelegd: 1, op het rooster! *
Dat bedoelen we nou met: ‘het is wel De Mortel!’. Zondagavond, alles en iedereen is klaar om naar bed te gaan. De chat keuvelt nog wat na, de nachtwacht heeft het overgenomen. NV is thuis en heeft gelukkig een betrekkelijk rustige dag gehad, de dagsamenvatting van margootje is overal geplaatst, welterusten? Nee! NV zit te draaien en te mieren. Ze hangt haar staart over de drempel en lijkt zich niet helemaal lekker te voelen. Moeite met een flats? Obstipatie door dat gedoe weer van gister? Verkeerd duifje gegeten misschien? Uiteindelijk komt dan toch die dwarsliggende flats, hèhè wat een opluchting. Maar wacht! Er is meer! Wat is dat nou op het rooster … het is geen flats … het is een … EI! het struif druipt langs de kast, een druipend ei … helemaal wit. In IR zijn alle eitjes wit, maar bij daglicht is het eitje nog steeds wit … het is een windei. Gauw gegoogeld: wat is een windei? ‘Een windei = een ei zonder of met zeer dunne kalkschaal, je ziet het eiwit en de dooier gewoon in het ei liggen; oorzaak: dieet met te weinig calcium’ nog een paar mogelijkheden en … ‘ook stress kan een grote rol spelen bij het leggen van een windei, een windei is niet levensvatbaar. In het Latijn een ‘ova subventanea’ (ova=ei; ventus=wind voor wie ook geen Frans kent)’. De Romeinen dachten dat zo’n eitje door de adem van de goden (de wind) werd bevrucht. Wat een verhaal. Gelukkig zijn er in de chat veel mensen die kippetjes hebben of hebben gehad, dus van alle kanten komt er informatie over. We discussiëren nog even over eitjes zonder schaal (windeitjes) en eitjes zonder dooier (haneneitjes). Weer wat geleerd! Het doet er verder ook niet zo heel veel toe hoe het nu precies zit. Het eitje is in ieder geval niet ‘af ‘ en niet levensvatbaar en das verrekkes jammer. Ach, ons NV-ke, zoveel stress dat ze d’r eitjes één voor één uit schijt van ellende. Nu ja, na dit windei kunnen best nog goeie eitjes komen, want ze was dus nog wel in de legmodus. Dan moet er wel gepaard worden en tot halverwege de middag is er nog geen enkele paring waargenomen. Das te weinig, dat mag duidelijk zijn, of zouden ze weer helemaal overnieuw beginnen? Ze zijn al een tijdje niet in beeld, misschien hele hoge baltsvluchten? Zijn ze op date? We zien allerlei kansen, het is immers De Mortel! Vooral als we aan het eind van de middag eindelijk een langverwachte paring denken te gaan zien. We komen bedrogen uit, de extravalk komt weer klieren. Het is weer middag, siësta voorbij, afternoon snack achter de snavel: ‘kom laat ik nog eens kijken of ik dat wijf nu dan van de toren kan meppen’. Huisvredebreuk is het! Voor we in de gaten hebben wat er allemaal gebeurt, zijn alle valken zomaar weer weg ook. NV maakte korte metten met de intruder, zegt de chat. Deed ze dat maar! Een tijdje later is de klier er weer. Ach het is ook geen klier, het is ook maar gewoon een valk op haar missie in dit leven. Weer is er verwarring of er nu een juvie, een vreemde man of een vreemde vrouw aan het klooien is. Misschien toch weer dat rare stelletje adult V en juvie M die een tijdje geleden ook telkens bij de toren waren? Zou het kunnen dat deze twee iedere keer roet in het eten gooien en maar in de buurt rond blijven hangen? Het duurt gelukkig niet zo lang en dan is het weer rustig, weer een ‘aanval’ afgeslagen. En dan worden we nog beloond ook: een paring in de kleine antenne. Zet ‘m op M en NV!  Ze eten nog wat, hangen nog wat in de antenne en dan is het tijd om de kast in te gaan. M geeft zijn ‘preek van de week’ weer (dankjewel EP) en iedereen vraagt zich af wat er mis is met NV. Misschien was het wel een heel lief gesprek  en zat NV te knipperen met haar wimpers bij al de complimenten van M. Bonding, zullen we het daar op houden?

door Ciryon

DAGSAMENVATING 17042018

Allereerst verwijs ik naar de mooie duidlijke blog van Martin Vink van VWG..........
https://www.vogelbescherming.nl/beleefdelente/blog/lezen/het-houdt-niet-op-broedseizoen-voorbij
De neus op de feiten, door de stress van de aanvallen, is het cortisolgehalte bij NV gestegen en daardoor is de ei-vorming gestopt, en , zoals we zagen, een onvoltooid ei afgedreven.
Als er nog meer eieren in aanleg waren worden die door het lichaam, 'heropgenomen'.
......
Toch..er staat een vraagteken achter de titel . Een heel klein sprankje hoop op een wonder blijft gloeien bij de Falconisten. Een 3e legsel , voor NV dan, wordt door de deskundigen echter onwaarschijnlijk geacht .
Wat hebben we waargenomen vandaag?
Vandaag de opmaat voor n paar zomerse lentedagen. Een graad of 21. Zon en een plukje wolk. Wind uit Z kracht 3. Was het weerbericht door Falco.
Na een rustige nacht, met heel af en toe wakker staat NV al vroeg op rooster te wailen.Ze vertrekt en volgend uur zien we M een paar keer bij de kast, NV eens op de wiphoek en wordt er gepaard.Tot een uur of half negen zijn ze in de buurt, M bij de kast, NV in antenne wailen en chuppen.
Uren zijn ze uit beeld, maar dan , tussen de middag , zien en horen we ze vliegen, spelevliegend! en kraaiend van pret doen ze tikkertje boven de toren, M landt bij de kast en NV even op de dakrand, NV komt ook eens naar rooster, chupt en buigt, met ontspannen lijf en niet uitgewaaierde staart , M lijkt te eten ook onder de antenne, en dan zijn ze weer 2 uur uit beeld. We horen wel gewail in de verte af en toe.
Even voor drieen komen ze terug, NV landt weer hoorbaar in de antenne, (lawaaipapegaai) en M is eerst bij de kast , chuppend, danst om zijn ei , scheurt even een rondje heen en weer, en geeft dan toe aan die gillerd , een paring in de antenne volgt. NV blijft daar hangen, M gaat poos uit beeld.Tien voor 4 horen we NV luidkeels en zien we haar uit antenne naar achterste rand gaan, was er een PO? M gaat paar keer heen en weer kast, lijkt haar te lokken maar zij? even te horen maar nergens te zien.
Later zien we haar op dak landen, M komt weer even chuppend naar de kast, schenkt geen aandacht aan het ei, eigenlijk de hele dag al nauwelijks, en NV landt, weer wailend in de kleine antenne. Er volgt een namiddag en vooravond van chup-en wail serenades over en weer meestal met NV in de kleine antenne en M op rooster. Half zes is M even weg, en komt NV naar rooster. Ze staat daar een vliegende te volgen, met ontspannen schouders en smalgehouden staart buigt en chupt ze even zachtjes. Ze gaat haar antenne weer in, en M's liederen op rooster worden al mooier. Het eindeloze geduld, het lokken, wordt even beloond om 8 uur gaat NV even naar de kast, een paar minuten, ze maakt een halve kuil om het ei en vertrekt. M komt nog eens, ruim een half uur rustig op haar wachten en landt NV weer in de antenne. Waar ze was is onbekend. M lijkt het zat en vertekt.
Tegen donker stort ze zich ineens uit de antenne, en komt even later op de dakrand.Om half tien eindelijk, tis al donker komt ze naar..het rooster, de kast gaat ze niet meer in, en een half uur later is ze verdwenen. Ze slaapt niet in de kast.

Kortom wat zagen we vandaag? 2 paringen 1 in de ochtend 1 in de middag, Prooioverdrachten waren buiten beeld. We zagen NV en M spelevliegen tikkertje doen en hoorden kraaien van pret tussen de middag, we zagen en hoorden steeds mooiere serenades van M in de namiddag , we hoorden veel wailen van NV, maar soms ook van M, we zagen NV een vliegende.. volgen op rooster, waarbij ze boog, NB. met smalle staart, en rustig, niet stampvoetend, en zacht chuppend heel even. We zagen M alleen vanmorgen en vanavond heel even kort bij het ei. We zagen geen derden.
Gaat het bindingsproces beginnen? Blijven de vreemden nu uit de buurt? Morgen weer een dag, waarin de valken ons kunnen verrassen.

door margootje

Dagsamenvatting wo 18 april 2018  **Valkjes in diagonale hoek en verder geen nieuws?**
‘Mr Egg lacht ons toe vanaf het rooster’, ziehier een ietwat lugubere quote van Freddie over het ‘bijna’ ei dat met stippen en al in staat van ontbinding verkeert. Vandaag is er echt he-le-maal niets gebeurd dat vermeldenswaardig is; behalve dat het erg lekker weer is natuurlijk (de snelle lezers kunnen nu afhaken). De BDL toeschouwers zitten vooral in de zon of ze bezoeken de nestkast van Buur-Beleef-de-Lente vogels waar kuukjes uit het ei piepen, eieren bij de vleet liggen en aanstaande ouders genoegzaam broeden. 1 gelukte en 1 mislukte paring tussen ‘ons’ Slechtvalkenkoppel, uitgebreide poetsbeurten in de zon die dankzij het inzoomen door VWG mooi te zien zijn. Lange tijd geen valk in beeld. Rond 18 uur kwam NV vanuit de antenne al chuppend op het rooster. Even moest ze een ‘vreemde valk’ het terrein af sturen, maar al snel zat ze zich weer te poetsen. Stoethaspeltje M probeert nog een keertje het kastei onder zich te werken, meldt Musje in de chat. Hij kijkt ernaar alsof het een blok aan zijn poot is. Daarna zit het valkenechtpaar zo ver mogelijk uit elkaar als maar kan op dat dak van de toren: hij op de wiphoek, zij bovenin de hoge antenne (met dank aan* en het levert ons Kuiko’s mooie Titelquote op). Zou er nog een paring volgen, zou er nog een gevecht komen? NV vannacht wèl weer binnenslapen? Tot de volgende keer!



door Eleo

Dagsamenvatting 19042018
Gisteravond rond 9 uur kwam M met NV naar de kast, waar een heel mooi gesprek volgde, van ruim 10 minuten,chuppen in alle toonaarden van M, wailen en chuppen van NV, en hoffelijk buigen door beiden. Prachtige 'bonding' tussen dit paar. NV maakt even een kuiltje om het ei. Ze sliep in de kast bij de kuil, kon moeilijk de slaap vatten.
Om half 6 vertrok ze, om half 7 was er een paring onder de dakcam, gevolgd door ontbijt. De rest van de ochtend zien we ze even spelevliegen rond de toren, komt M vaak naar de kast, chuppend aanprijzen, met af en toe een wailtje, en NV zit in antenne , wailt af en toe heel even terug en vliegt boven en rond de toren. M brengt ook een half uurtje op het ei door.
De middag zijn ze weer buiten beeld- en geluidsbereik. Rond vijven zien we ze weer, ze hebben flinke prooi waarvan beiden kunnen eten , eerst NV, en M de restjes.
Dan gaat NV naar de grote antenne, M weer paar keer heen en weer naar de kast . Zijn rechterpoot lijkt wat gezwollen en hij lijkt beetje mank, dook ook niet, maar flapperde de kast uit , je kunt ook zien dat hij het warm heeft, hij houdt de vleugels af van zijn lijf.
Hij gaat een tijdje op ei liggen soezen. Een half uurtje ligt ie daar schijnbaar lekker. M blijft heen en weer naar de kast komen en communiceert zachtjes chuppend, NV is in antenne en struint op dak.
Ook de avond verloopt zo, M steeds naar de kast, NV op de wiphoek, af en toe communiceren. Half tien wailt NV nog wat en komt naar de kast, alleen.., ze heeft ook de vleugels afstaan, het is nog warm , en blijft naar buiten kijken. Hopelijk blijft ze weer slapen, dat is goed voor haar binding met de kast en de toren.
Er is 1 paring waargenomen, 2 maaltijden, waarvan 1 door beiden werd gegeten.
Er zijn geen andere valken gezien.

DAGSAMENVATTING VRIJDAG 20 APRIL*waargenomen paringen: nul**po’s: noppes**eitjes: nada*
Voor de samenvatting van vandaag kan ik heel kort zijn: er is niets gebeurd. De valken hebben zich maar weinig laten zien. Beetje spelevliegen, beetje antennehangen, beetje poetsen en rondkijken. Woorden van hoop durf ik nauwelijks meer uit te spreken dus daar ga ik het ook maar niet meer over hebben. De chat blijft lang achtereen leeg, of vult zich met gesprekken over van alles ergens anders. Tsja, daar kan ik ook niet zo veel mee voor een dagsamenvatting over De Mortel en haar valkjes. Voordeel is wel dat het teruglezen niet zo lang duurt. OZ meldt verschillende keren: ‘geen valk te zien’. Writersblock? nee hoor, een gevalletje valkjes weg, inspiratie weg. Het seizoen is gewoon voorbij. Er wordt niet meer gepaard, er komen geen eitjes meer bij, er komen geen juvies op De Mortel dit jaar. Zelfs de intruders lijken het voor gezien te houden. Wat valt er dan nog wel te melden? Onze meteoreporter te velde suggereert guitig dat de ware reden voor zijn bezoek aan het spottersveldje eigenlijk de dameswandelclub is die de vorige keer ook al voor hem op de loop ging. En Von moet op het bankje tijden wachten voor ze ze ziet vliegen. Gelukkig is dat met dit weer niet echt helemaal een straf, misschien wat aan de warme kant, dat wel. En Remi? Remi moet nog minstens tot volgend jaar wachten voor hij zijn famille vindt. Op een of andere manier ben ik daar dan weer niet echt gerust op. De hop komt vandaag nog een aantal keer langs. In Groningen wordt ie in het eggie gezien, in natuurgebied De Onlanden, meldt RTV Noord. Wat een associatie brengt die naam met zich mee zeg, tenminste: sinds ik BDL kijk en ik vaker dan me lief is met de hop geconfronteerd wordt. Natuurlijk wel fantastisch, een heel bijzondere vogel, die ik ook veel liever eens in het echt zag, in een prachtgebied. Nog eens neem ik het OZ door, naarstig op zoek naar iets en dan zie ik dat er toch wel een PO te zien was. Daar gaat mijn headline. Nul, één, nada? Dat gaat écht helemaal nergens over, ik laat ‘m lekker staan. Terug naar de valken, gelukkig kan het stel het goed met elkaar vinden. Ze vliegen samen rondjes boven het bos en om de toren. Ze eten samen op het dak, spelen tikkertje in de grote antenne en lijken veel plezier te hebben. De chat moppert nog wat op het verspringende beeld, M ging in stukjes naar beneden. Als NV later ongenaakbaar op het rooster zit, zuchten we toch allemaal even vol bewondering. Ze gaat de kast binnen en schakelt over naar de nachtstand. Das wel apart, dat ze dan toch nog in de kast slaapt …

NV heeft lekker in de kast geslapen vannacht. Bij zonsopkomst gaat ze  de deur al uit, en ziedaar onze M die als op commando  meteen verschijnt  en gaat broeden.  Intussen levert Falco het plaatselijke weerbericht af: Wederom een zonnige dag. N tikje minder, 23 C. En de wind, die is gedraaid. Komt uit N-NO kracht 2 bft. De eerste paring wordt iets na achten gemeld en staat zelfs op pic, ondanks dat het nog mistig is boven de toren. Tegen tienen zien we  NV een rondje vliegen en in de antenne landen, maar al snel verdwijnt ze daar weer. Dan ziet Margootje een valkje verstopt tegen de mast aan zitten. Dat moet NV haast zijn, want dat is haar verstopplekje! M maakt een stuntduik naar beneden vanaf het rooster en NV zit te zitten in de hoge antenne. Tegen lunchtijd verschijnt M toeterend op rooster, en gezien z’n enorme krop heeft hij al goed gegeten.Uurtje later gaat ie nog eens in de herhaling op rooster. Tegen half drie meldt Ciryon een valk “zonder wit aan de staart” op rooster, maar die was meteen alweer weg. Een vreemde? M doet zoals gewoonlijk en paar heen-en-weertjes op rooster Maar dan staat hij even in dubio: zal ik broeden of niet? …. En besluit om ervan af te zien ditmaal. 5 minuten later is ie alweer terug,… en toch maar weer weg. Om half zes weer een dilemma: zal ik nou wel of niet broeden? Nee dus, want de wiphoek staat te lonken,en bovendien is het weer etenstijd toch? Maar na een kwartier vlijt hij zich met een sierlijke hopsa-beweging toch heel even op z’n eitje, maar kan z’n draai niet vinden. Hij kijkt gefascineerd en oplettend naar buiten, met gestrekte hals,en gaat op de uitkijk. Na 20 minuten op rooster…. klinkt daar ineens een schot!!! M vliegt in dezelfde seconde weg, hij schrok zich een hoedje! (en ik ook) Even later nog een schot! Gelukkig niks aan de hand, M verschijnt weer op rooster, en NV tegelijkertijd op de wiphoek. Oef! [Zullen wel militaire oefeningen geweest zijn, maar de falconisten van het 2de uur weten nog wat zo’n schot kan betekenen…. zie het verhaal van vrouwtje S2, die ook beschoten was]. Er wordt weer hartstochtelijk gechupt (M) en gegakt (NV).en M duikt de kast in, met mooie volle krop en in luidruchtige afwachting van zijn liefste. Maar nee, de liefste heeft nog geen zin en vertrekt naar de hoge antenne.
Om 20 uur zit M te dutten op rooster, en NV zit uit te buiken in de antenne….  Hopelijk krijgen we zo nog een mooie serenade met de terugkeer op honk van NV.

PS: ik kan de dagsamenvatting niet verder afronden, krijg visite, en morgen ook! Sorry.

NV KOMT TERUG, CLIP VAN MARGOOTJE

Samenvatting week 14: It Ken Net

Kennen jullie deze uitdrukking nog? Deze was een tijdlang op de TV in 1999 en behoorde toe aan Sonnema (lekkere borrel trouwens, maar dit geheel terzijde). Een paar vrienden liepen naar het ijs toen er een echte Friese ruwe bolster riep “It ken net”. Voor velen kinkt het positief… en de vrienden dachten het gaat dus wel, maar de kenner bedoelde “het kan niet” en ja hoor daar zakten ze door het ijs. Ook hier op de Mortel is het waarschijnlijk “It ken net” volgens de kenners, maar we houden ons vast aan het laatste sprankje hoop.

Samenvattingen per dag is in stadium niet echt de meest interessante lectuur. Of de lezer moet van herhalingen houden. Eind vorige week waren er nog een aantal aanvallen die kloek werden afgewend door NV en soms ook door M. Hoewel M soms als een angsthaas. ehh.. angstvalk in de kast verbleef om te gaan “broeden” op het reeds bijna versteende ei. Na een reprimande van NV koos M weer het luchtruim om datgene te doen waarom NV heeft verzocht of om gewoon lekker naar de kroeg te gaan. We weten het niet, want hij is bijna altijd na het donker uit zicht. Een ding kunnen we over M wel zeggen. Hangover of niet, maar deze baas is altijd rond 06.00 uur paraat om NV te voorzien van een ‘Happy Meal” of haar te verwennen met weer een gele regel in OZ. Een gele regel is trouwens een melding van een paring. Zo kan de lezer van OZ snel zien hoeveel paringen er zijn geweest. Voor diegene di eniet weten wat OZ is. Scroll even naar beneden tot je “Samen onderzoeken” ziet. Aanklikken en de rest wijst zich vanzelf. 24 uur per dag en 7 dagen per week zijn hier toppers actief die ons via die medium ook op de hoogte houden van alle ontwikkelingen.

En dan, terwijl velen op één oor liggen, valt er ná een stevige flats een “ei” op het rooster en zien we gelijk dat het niet het mooi ronde ei is waarop is gehoopt en zeker ook niet op de juiste plek. Helaas is het direct stuk en in de morgen zien we ook dat de kleuren niet goed zijn. Het blijkt een windei te zien. Ja hoor, dat hebben wij weer. Ei nummer twee gaat het ook niet worden. Google ontploft en termen als calciumgebrek, te veel stress etc. vliegen door de chat. Kuuks all over the world, maar hier zitten we mij een versteend ei én een windei. Maar we houden de moed erin. Mortelfans for ever!

Van indringers is de rest van de week vrijwel geen sprake, maar het aantal paringen is van disproportionele aantallen per dag (14 was toch het record?) sterk tanende. Van 2-4 paringen begin deze week naar 0 paringen op vrijdag. Ik ga er gevoeglijk vanuit dat ze de camera niet in de gaten hebben nu en elkaar helemaal kapot verwennen buiten het bereik van deze camera en de microfooninstallatie, maar dat is toch echt te ver gezocht.

Is er dan niets positief te melden? Om de drommel wel. M en NV hebben regelmatig komische conversaties in de kast. M gooit hierbij zijn hoofd in een nekhoek van 45 graden en geeft zijn “preek van de week”, waarbij NV vrijwel stoïcijns zijn gebabbel ter kennisgeving aanneemt. Soms gaat M broeden op het ei in de kast. Velen denken dat het een lekker rustmoment is voor ons ventje en zijn gedachten teruggaan naar betere tijden. Maar he… Er is al altijd een 2019! Beiden zijn en blijven “onze poepies” en ja NV lijkt een beetje lui, maar ze is waarschijnlijk blijkbaar een (te) jonge dame die de mores van een kasteelvrouwe nog moet leren. En M is gewoon een fantastische goedzak met een supergezond Valkenlibido en altijd aanwezig om op welke manier dan ook NV te behagen.

Hoewel de eieren en kuuks ons bij de overige “concurrerende” beleefdelente sites ons om de oren vliegen zijn wij Falconisten nog steeds een kijkcijferkanon. Regelmatig kijken er 800 viewers naar een lege kast en lezen ze mee in de altijd komische, informatieve, maar vooral respectvolle chat. Veel blijven er dus plakken. De ene letterlijk en de andere figuurlijk. We blijven kijken naar de verdere ontwikkeling van onze nieuwe duo en laten zij dit jaar maar gebruiken om aan elkaar te wennen, de Mortel als hun territorium op te eisen en zich voor te bereiden op een fantastisch 2019. Ik ben er zeker dan ook weer bij en jij ook? Voor nu geniet van de fratsen van M en NV. Velen kijken mee en genieten!

Voor nu oogjes dicht en snaveltje toe… Toedeloe.

Erik Petersen

Door Falco

Gedonder in de Mortel, figuurlijk en later letterlijk. De Mortel zal ook eens voor wat langere tijd rustig blijven. Aanvankelijk leek de dag weer te starten zoals de laatste dagen. NV overnacht in “staande-slaapmodus” in de kast. Als ze om 06.00u gewekt wordt door M vertrekt ze ook meteen. En M? Ja hoor gaat weer op zijn eitje liggen! Dan geheel onverwacht rond 07.20 uur begint het gedonder in de Mortel. Vreemd want dit onweer was eigenlijk toch pas laat in de middag voorspeld. Niettemin weer hoogspanning rond de toren door een 3e valk. Aanvallen over en weer. Rond 10.40 lijkt het alsof NV deze vreemde indringer uitgeleide doet en keert de rust weer terug. De dag verloopt dan zoals ie de laatste dagen is verlopen. Stil, kalm, geen geregistreerde paring, een prooioverdrachtje en 2 groepsgesprekken van NV en M bij de kast. In de chat wordt dan wel notie gemaakt van een memorabel moment. “Lambert gaat vanmiddag filmen bij de toren.” Vandaag precies 11 jaar geleden blijkt dat een van de meest historische territoriumgevechten heeft plaats gevonden met de nodige gevolgen. Mhhh, denk ik dan, wat was hier aan de hand. Een goed moment om eens de archieven van VWG in te duiken. En zie hier; voor de ingewijden wellicht een “Och ja-momentje” en voor de nieuwe onder ons misschien een “Oh ja?-momentje”. Die toren in de Mortel was in 1990 klaar. In de winter van 2004-2005 zagen leden van de VWG rond de toren wat slechtvalken zweven en een nestkast werd in 2005 snel geplaatst. De legendarische Pa en Ma werden de eerste bewoners en in maart 2005 waren de eerste 2 kuuks een feit. Ook in 2006 brachten Pa en Ma kuikens groot, maar liefst 4. Dan in 2007 verschijnt de bekende S2 ten tonele waarna Ma uiteindelijk het onderspit delft tegen deze superieure S2. Pa blijft alleen broeden maar SV kaapt ook al het voedsel weg waardoor het jongste kuiken overlijdt. Echter tot ieders verbazing neemt S2 uiteindelijk ook de verzorging over en blijven er 2 kuuks over. In 2008-2009 en 2010 loopt voor dit koppel als op rolletjes, Er vliegen uiteindelijk, 4, 4 en 3 jongen uit het nest. In 2011 lijkt ook alles voorspoedig te verlopen en op t eind van het broedseizoen zijn er weer 3 kuikens. Net na het broedseizoen wordt dan S2 door een onbekende neergeschoten. Operaties ten spijt en optimale verzorging, in het jaar daarop overlijdt S2 alsnog. In 2012 moet Pa dus op zoek naar een nieuwe partner. Aanvankelijk lijkt dit 2OR te worden en deze legt ook 3 eieren, maar ook dan zijn er territoriale gevechten tijdens het broeden en wordt het heft overgenomen door VV( een vreemd ongeringd vrouwtje) Helaas heeft dit alles al z’n tol geëist en komen voor het eerst geen kuikens op de wereld in de Mortel. 2013 is ook weer te gek. Pa start het seizoen met VV, waarna plots de dood gewaande 2OR weer verschijnt en het gevecht aangaat met VV. Deze kiest “eieren” voor haar geld en vertrekt. Zou je denken! Een weekje later, misschien op trainingskamp geweest?!, is ze weer daar en weet 2OR te verdrijven. Van het legsel komen er uiteindelijk 2 jongen valken uit. Bizar nieuws in mei is dan dat de dode 2OR wordt gevonden op een van de ringen van de toren. In 2014 is alles rustig en brengen Pa en VV in totaal 4 jongen groot. Het jaar 2015 is er dan weer een met hindernissen. Zowel Pa als VV moeten de nodige gevechten aangaan met mannelijke en vrouwelijke indringers. Resultaat Pa delft het onderspit en hier is nooit meer iets van gehoord. VV gaat uiteindelijk verder met een ongeringd mannetje (VM) wat leidt tot 4 kuikens. In 2016 en vorig jaar 2017 zijn VV en VM steeds bij elkaar, waarna respectievelijk 4 en 2 kuikens zijn geboren. Vanaf 2005 zijn er in totaal toch 38 jongen slechtvalken in de Mortel geboren. Klasse toch?! En 2018…..? Lijkt te gaan worden als 2012, een jaar zonder kuikens. Fijn zulke informatie te kunnen raadplegen en te beseffen dat deze wetenschap mede te danken is aan alle vrijwilligers van VWG, Beleef de Lente en onze eigen Falconisten. Als ik afsluit is het gedonder al weer afgelopen, letterlijk nu. Het voorspelde onweer in de avond in de Mortel is gelukkig achterwege gebleven. M ligt weer op z’n eitje. Een Dagsamenvatting van eigenlijk niets of misschien toch wel; geweldig mooie kennis.

Dagsamenvatting 23042018
Voor deze samenvatting heb ik een aantal citaten van Froona gebruikt.De citaten staan tussen **.
http://www.falcoperegrinus.org/?sv_opstart.html
Wat zagen we vandaag en de afgelopen dagen?
-We zien NV in de kast slapen 's nachts. M komt overdag regelmatig bij de kast, probeert steeds met lief gechup, soms een wailtje NV daarheen te lokken. NV wailt vaak terug, en komt soms bij hem, waarbij we mooie communicatie zien.-
*Het buigen van de kop naar elkaar is typisch baltsgedrag. Mannetje en wijfje staan tegenover elkaar in het nest en buigen hun kop naar elkaar, oppervlakkig of heel intensief waarbij de snavel zelfs de bodem raakt. Dit is gedrag naar de ander toe van gerustellen, vrede, geen kwaad in't zin. Zij ee-chupt naar hem, hij ee-chipt naar haar. Er zit een subtiel verschil in de klank. Tijdens dit kop-laag-buigen snavelen de beide partners ook met elkaar. Het nestvertoon van het wijfje is minder intens en de houding ook minder uitgesproken. Het wijfje benadert het kuiltje veel minder onderwerpend, met de kop maar weinig gebogen en roept ee-chupgeluiden. Zij draait wat in het kuiltje, speelt met steentjes in haar bek, maar kijkt zelden op naar het mannetje. Zij is de baas immers.*

- Verder zien we M heeft weinig interesse meer in het oude ei, hij kuilt wel, eromheen, soms zelfs in de ukkiehoek.-
*Eenmaal een kuiltje gekozen, wordt daar niet meer van afgeweken. Wanneer er iets mis gaat, zoals het breken van een ei, moet er uitgeweken worden naar een ander kuiltje. Dat kost zichtbaar onrust en stress. Zowel het gebroken ei, als het moeten uitwijken naar een niet favoriet kuiltje veroorzaakt stress en onrust, vooral bij het mannetje. *

-En we zagen vandaag 2 paringen, waarbij de wiphoek in ere werd hersteld.
Allemaal baltsgedrag. Vele falconisten hopen op nog een nieuw legsel. Maar wordt er daarvoor voldoende gepaard ?, we dachten toch dat heel veel paringen nodig waren. Bij Froona vond ik het antwoord. 1 Paring kan voldoende zijn -
*Spermaopslag
Heel bijzonder is dat langs de overgang van vagina naar uterus (= baarmoeder) zich kliertjes bevinden die voor lange tijd sperma kunnen opslaan: van 10 dagen tot zelfs 2 weken! Het sperma wordt bewaard in opslag buisjes. Bij het passeren van een ei perst deze de spermacellen uit hun opslag die vervolgens richting infundibulum (= begin vd eileider)zwemmen om een volgend eitje te gaan bevruchten.
Over het algemeen wordt er heel veel gecopuleerd tijdens de balts waarbij het wijfje evenzovele keren wordt geïnsemineerd. Bij onderzoek is gebleken dat de opslagbuisjes maar 1 soort sperma bevatten en dat de voorkeur uit gaat naar de laatste inseminatie. Daaruit blijkt dat dit opslagsysteem vooral een veiligheids mechanisme is. Ook weer voor het in stand houden van de soort.
!Wordt het wijfje maar 1 keer geinsemineerd, is het toch mogelijk een volledig legsel te produceren, zonder een inseminatie.!
Het testosteron gehalte piekt in april-mei tijdens het broedseizoen en blijft vervolgens op een bepaald peil gedurende het hele broedseizoen. Wanneer de ruitijd komt, daalt het testosteron gehalte. Rui en voortplanting gaan niet samen. Een wijfje in de rui kan nooit eitjes produceren omdat, op het moment dat het ruiproces begint, de eierstokken inactief zijn geworden. Een mannetje in de rui heeft kleine niet werkende testikels. *
-Enfin wat de hormonen betreft is het dus nog mogelijk .Ze zijn nog niet in de rui. Het is nog geen mei, en ook dan zijn de hormonen nog aktief. Paringen worden echter ook in het najaar en in de winter gezien als versterking van de band. Maar het kuilen , het lokken naar de kast, de baltsgesprekken en de prooioverdrachten zijn duidelijk baltsgedragingen.
Kortom, we hoeven niet alle hoop te verliezen. Het blijft bijzonder de ontwikkelingen hier dit seizoen te volgen. En als er geen eitjes van komen zien we een goede binding tussen deze twee valken en van NV met haar toren en hebben we volgend jaar zeker goede kansen.-

door margootje

DAGSAMENVATTING DINSDAG 24 APRIL 2018: * easypeasy**waargenomen paringen: 2 **po: 0 *
De eerste warmtegolf van dit jaar zit er weer op. Het hele warme weer is naar het zuiden getrokken, het onweer dat altijd op de grens tussen warm en koud ligt, is geweest en de atmosfeer is weer even stabiel. Eigenlijk vind ik dit weer prima, zeker nu ik een weekje vrij heb en van alles in en om het huis wil aanpakken. Voor wat betreft de valken kunnen we het vandaag kort houden. Het is heerlijk rustig, de hele dag door. Bij het krieken van de dag wordt NV langzaam wakker. Ze is niet zo een snelle opstaander, zo van: ogen open, bed uit, gordijnen open en gaan met die banaan. Nee, ze kijkt eerst eens een half uurtje naar buiten, gaat lekker een kwartiertje op de drempel van de slaapkamer zitten en pas dan zet ze een keel op. Prompt is daar M, ik denk dat hij al in het raamkozijn zat te wachten op zijn sirene. Even een goed gesprek, de ‘to do-list’ voor vandaag doornemen en weg is ze, M op het rooster achterlatend. Ze krijst vanaf de WH, kiest het luchtruim rond de antenne en even later landt ze onder de dakcam. Een paring! We kunnen de dakcam inmiddels wel omdopen tot dekcam. Het plekje wordt regelmatig uitverkoren om te paren. Letterlijk en figuurlijk de evenknie van de WH. Na hun echt te hebben geconsumeerd, hebben ze beide even vrij. Regelmatig komt M even lummelen op het rooster of in de kast, maar de Lady of the Manor is geruime tijd de hort op. Net na de noen vliegt ze majestueus rond de toren en landt in de grote antenne. Later, als ze alle hoeken van de toren heeft bekeken, zit ze lekker te dommelen op de WH af en toe eens naar beneden krijsend. In de kast krijgt Remi gezelschap van een, ja wat is het eigenlijk, een BB met juweel? Een vogelkopjesvoetbal? een luchtafweeractivatiesysteem tegen intruders? Een vinger met een roodgelakte nagel van een vermiste Mortelaar? Remi is in ieder geval niet meer alleen! M heeft ineens een stache, nog een hipsterbaardje en een manbun erbij en hij is helemaal deadly gorgeous en op en top trendy. Het is niet alleen maar oele (1) wat er in de chat omgaat hoor. Gisteravond het prachtige, informatieve blog van margootje en ook vandaag zijn, net als iedere dag, weer allerlei wetenswaardigheden over de valken uitgewisseld en soms voor de zoveelste keer weer geduldig uitgelegd. Tegen de schemering is het tijd voor het bekende avondritueel van de valken. M kletst NV weer de kast binnen, dat gaat vanavond overigens bijzonder vlot, de cam schakelt over op IR en nog even en dan gooit NV de kop weer in de veren … ze slaapt nog steeds in de kast.

1) Dom 2) Dwaasheid 3) Flauwekul 4) Gein 5) Gekheid 6) Kletspraat 7) Malligheid Och kom 9) Onzin 10) Ouderwets woord voor gekheid 11) Plaats in de Benelux 12) Plaats in Nederland 13) Plaats in Overijssel 14) Scherts 15) Uiting van ongeloof 16) Uitroep van ongeloof

Dagsamenvatting 25042018
NV sliep weer in de kast. Ze sliep diep en ze sliep uit en stond om 6 uur half slaperig nog op rooster.
We zagen in de vroege ochtend wel 4! paringen. De valken zijn 1,5 uur uit beeld geweest. Verder zagen we M veel het rooster bewaken, NV het dak, vanuit antenne en vanaf wiphoek, en soms vlogen ze wat rondjes om de toren.
In de vroege middag zagen we een gesprek met M in de kast en NV op rooster. Er leek even een vreemde, maar die was zo weer weg, NV zal uitgeleide gedaan hebben. Zij blijft de hele middag op de wiphoek waken. In de vooravond scheurt ze er vandoor, er is een prooioverdracht in de lucht. NV gaat eten op dak , later vliegt ze met restprooi weg.
Er volgt nog wat mooi vliegwerk boven dak. En daarna een prachtig bijna 5 minuten durend baltsgesprek in de kast, waarna M verdwijnt naar zijn eigen slaapplek, en NV even gaat kuilen. Ze staat met volle krop in de kast.
So far so good, baltsgesprekken, gezamelijke vluchten, even kuilen door beiden, paringen en een prooioverdracht (dwz 1 door ons waargenomen) en een NV met goed gevulde krop in de kast. De Mortelvalken baltsen nog steeds .

door margootje

Dagsamenvatting 26042018
---Het gaat goed met 'ons valkenpaar 'op de Mortel. Althans, zo begon de dag...
--We zien NV in de kast slapen. We zien paringen, 3 door ons waargenomen vandaag. En ook 3 prooioverdrachten.
-- Er was een derde valk tussen de middag , NV gakte boos en liep stampend rond wiphoek, de derde valk had even de brutaliteit op de dakrand te landen, maar werd direct door NV weggetikt, waarna beiden uitgeleide deden. Teruggekomen landde M op rooster, NV op wiphoek, na enkele imposante vluchten over dak, en werd de gezamelijke overwinning gevierd met een paring. En even later een prooioverdracht. Dat prooitjes aanbrengen door M is typisch baltsgedrag, wat de hormoonproduktie van NV weer bevorderd. Ik vond op Froona's site weer mooie citaten hierover , en ook over de mooie kleine M van de Mortel, die zo'n razendsnelle jager is --- :
**Hoe vaker hij haar voedsel aanbiedt tijdens de balts des te synchroner gaan hun beider voortplantingssysteem lopen en hoe meer bereidwillig ze dus wordt tot paring. Kleinere mannetjes boeken daar meer succes dan grote. Kleinere mannetjes vinden voedsel met optimale afmetingen in minder zoektijd, zodat ze meer tijd kunnen doorbrengen bij het nest als bescherming en bewaking van het wijfje en de kuikens. **
**Het startsein voor het aanbieden van prooi kan van haar of van hem komen. Zij kan bij hem gaan bedelen om voedsel, door met de kop op en neer te bewegen en vocaal om voedsel vragen ( wailen). Als hij voedsel bij zich heeft begint ze luid te eechuppen. Ze kan ook de houding aannemen van een bedelende juveniel, door de poten gezakt, staart gespreid, veren vol lucht, afgezakte vleugels, en met bedelende geluiden. Of luid wailen. Als hij geen voedsel bij zich heeft kan ze hem vrij dwingend benaderen in de horizontale dreighouding. Haar houding en het wailen erbij nodigt hem uit om te jagen om haar tevreden te stellen.**
---Waarmee het dreinende juveniel lijkende gedrag van NV meteen verklaard is. De man maakt dus met zijn gedrag de hormoonproduktie bij de vrouw vrij.----
**Bij de slechtvalk stimuleren de partners elkaar ook. Het mannetje komt meestal stampvol testosteron zijn territoriaal gebied binnen in het voorjaar. Zo gauw het wijfje arriveert is het ook zijn gedrag naar haar toe, wat bij haar zeer stimulerend werkt op de hormoonproductie in haar lichaam.**
---Tot eind van de middag ging het voortreffelijk, maar alsof de 'floaters' zoals men de vrijgezelle valken noemt aanvoelen dat het té goed gaat op de Mortel, kwam er weer een valk op 'visite'.--
Rond vijfen kwam 'pestkop '1 ring weer eens roet in het eten gooein. De vervelende tante was zelfs zó brutaal dat ze 2x bij M in de kast dook. NV er de hele tijd achteraan. Er is een korte etenspauze voor haar geweest, en M heeft ook even meegeholpen , maar de naarling liet zich niet makkelijk verjagen. We hebben echter geen enkel lichamelijk contact gezien, en NV werd nooit echt belaagd, 1 ring vloog alleen vervelend steeds over en wilde zelfs heel even in de grote antenne, wat NV niet toe kon staan uiteraard. Het is nu echt wel haar toren, haar kast en haar man. Om half tien was ze er kennelijk in geslaagd 1 ring van de hei te jagen, want ze stond op rooster, wailde een keer en stapte binnen, kletsnat, maar zelfverzekerd was haar eerste gang naar de kuil.----
Is de band met M en de toren sterk genoeg? Heeft NV voldoende kracht hierdoor om in baltsstemming te blijven? We kunnen gelukkig , mede dankzij VWG en BDL alle ontwikkelingen van dit slechtvalkenpaar morgen weer verder gaan bezien.---

Froona's site: http://www.falcoperegrinus.org/?sv_opstart.html

door margootje

margootje

Dagsamenvatting 27 april
NV slaapt op honk vannacht, maar dan vertrekt ze de nacht in, zomaar midden in de nacht. In de verte hoor je haar woedend gakken. Kwartier later is ze weer terug, en doet uitdagingswailen. Dan ineens, om 5.15 uur, schiet ze als een speer weg en is een tijd lang niet meer te zien of te horen.
Om 5.46 uur horen we haar wailen op dak en verschijnt M in de kast. Hij knabbelt op een best grote steen, lijkt te gaan broeden, maar nee, steeneten heeft nu z’n voorkeur. Dan alsnog maar even broeden. Intussen maakt NV een rondje om de toren en landt ze in de hoge antenne. Even later klinkt er ineens Mortelgezang vanuit de kast ; er wordt mooi gebaltst tussen die twee. Het koppel draait een spannend einde aan hun lied met een paring onder de dakcam.
Na een mooie vlucht van NV van de antenne naar de wiphoek verschijnen ze opnieuw samen in de kast. Maar geen duogezang ditmaal…. Weliswaar sjilpt M lieflijk, maar NV prefereert een potje pedicuren... M doet een paar verontwaardigingsgakjes en vliegt weg naar de wiphoek. NV blijft op rooster.
Om 10.40 vliegt er een vreemdeling boven de toren. M gaat naar z’n verdedigingspost in de lage antenne, NV in de hoge antenne. Iets later imponeert ze de vreemde nog eens vanaf het rooster, terwijl M de kast inkomt en goed luistert. Maar niks aan de hand gelukkig.
Tegen lunchtijd zitten ze beide nog te koekeloeren of er een nr 3 zal verschijnen. En ja, daar lijkt het wel op: Er volgt een korte achtervolgingsvlucht door NV, en klaar is kees.
Als M van de wiphoek vertrekt neemt NV daar zijn plaats in. M komt naar de kast en NV vliegt weg, de antenne in. Later uit ze haar gramschap nog eens op rooster (Geen idee wat er aan de hand was.) M vervangt haar op rooster, kijkt vanaf de drempel naar z’n eitje, gaat kuilen in de ukkiehoek, vertrekt, … is meteen weer terug…. Nog maar eens heen en weer… En dan is er opeens nergens meer een valk te bekennen. Zijn ze misschien oranje koningsflatsen gaan uitdelen in Gemert?
Meer dan 2 uur later verschijnen ze eindelijk weer allebei. NV gaat in de hoge antenne en M komt naar de kast voor een paar minuten. Alles lijkt rustig op het eerste gezicht. Maar al gauw komt NV woedend de kast in : want daar vliegt het onderwerp van haar toorn, boven de toren. Het onderwerp in kwestie houdt het meteen voor gezien. Adieu dus, onderwerp. NV gaat de antenne in en daar zit ze 2,5 uur later nog steeds, heerlijke rustig.
Als de klok van acht slaat roept ze M een paar keer. M verschijnt op rooster, blijft daar een hele tijd zitten wachten tot NV komt, maar vertrekt dan weer. Want NV heeft nog geen zin om af te dalen. Even later zit hij weer vol verwachting in de kast en besluit om wat te broeden. NV vliegt ruisend langs de kast en keert terug in de antenne, die gekkerd. Maar dan komt ze eindelijk de kast in. M chupt lief, en NV vertelt hem dat ze heel, heel misschien, toch nog een eitje gaat leggen tijdens koningsnacht…….

anniet

Dagsamenvatting Slechtvalken De Mortel, 28042016
-- Het was een dag, zoals het bij de slechtvalken hoort te zijn. Rust.
NV heeft goed geslapen. Er is heel goed gegeten, tussen de middag zaten ze al met volle kroppen , maar laat in de middag hebben we NV nog een grote maaltijd zien verorberen op het dak. Het was voornamelijk een rust en uitbuikdag, zeker voor NV, die de hele dag wel bij de toren ergens was. In vroege de ochtend hebben we 1 paring waargenomen. Prooioverdrachten zagen we niet , maar wel dat er gegeten en geplukt werd. Erg mooi waren 2 lange baltsgesprekken in de kast, opvallend was dat bij het eerste baltsgesprek NV het initiatief nam en als eerste in de kast was. En na beide kastgesprekken bleef , ging kuilen, even in de ukkiehoek kijken en steentjes rondom de kuil pikken en proeven.--
Een aantal Falconisten in de chat hebben de hoop op een nieuw legsel nog niet opgegeven. Men kan denken, paringen en ander bindingsgedrag worden, volgens Froona's site , ook weleens in de winter waargenomen. Mogelijk is al dit gedrag versterking van de band. Maar de vraag komt bij mij op : Besteedt een slechtvalkwijfje aandacht aan de nestkuil , met andere woorden , vertoont zij nesteldrang , als ze er verder niks mee van plan is?
We kunnen slechts afwachten wat de toekomst brengt. Het is en het blijft een unieke situatie die wij hier mogen aanschouwen.

door margootje

Dagsamenvatting Slechtvalken de Mortel 29042018

--De dag begon nevelig vroeg. Onze lokale weerman Falco meldde : In de Mortel vandaag regenachtig. 14 C, wind uit het NO kracht 3. Om 5 uur stond NV al naar buiten te kijken en om half zes werd ze op de achterste rand gezien.
-Beiden worden rond de toren gezien en om 7 uur staat M op rooster met ontbijtje. En NV komt het op rooster ophalen.Ze gaat het opeten op de dakrand en M gaat de kuil verbeteren. Vijf minuten later staat hij op rooster en communiceren ze samen, M chupt, NV gillt (wailt). en dan..gaat M de kast in, kuiltje maken en ..proefbroeden. Hij blijft bijna 2 uur zo liggen en NV suffelt onder de dakcam. Even voor elven vliegt NV ineens rond, M staat dan al een tijd op rooster, NV vliegt naar de grote antenne (*), en M komt op haar wail af voor een paring, de eerste die wij waarnamen vandaag.
--NV gaat dan verder staan eten op dak, en spetteren in de plassen. Ze komt met een drijfnat koppie de kast in en gaat lekker staan suffen, precies onder de cam. Net als ze wegdommelt staat M ineens op rooster, hij komt een babbeltje doen in de kast, NV's rust is echter verstoord en ze vertrekt . M gaat weer even een kuiltje maken, maar waar ook weer, in de ukkiehoek?, nee toch maar niet, in de koelkast ( de plek in de kast onder de cam)?, nee klopt ook niet, dan maar weer om het eitje heen en gaat er weer even bij liggen. Later in de middag nogmaals . dan is goed te zien dat hij in de kuil ligt, met het ei onder de vleugel, niet onder de broedplek. Kuiltje maken en proefliggen.
--Rond 2 uur lijkt de rust weer eens verstoord te worden, M zit in de antenne (*) en NV loopt gakkend over de rand van het dak te stampen. Er vlegt en derde valk, over, geen aanvallen, NV leidt haar vrij rustig de Grotelse Heide af. De rest van de middag, brengt NV ergens op dak door en komt M heen en weer kast, af en toe weer proefbroedend in zijn kuiltje en communicerend naar NV of ze ook niet komt.
--En dan rond 5 uur verrassen de Mortelvalken ons toch weer enigszins, NV waillt in de grote antenne en M komt paren, NV wailt in de kleine antenne en M komt paren, daarna gaat M onder de antenne eten, NV kijkt het even aan en landt dan naast hem, bereidwillig staat M zijn maaltje weer af en vliegt weg. M racet weer wat heen en weer uit de kast, alsof hij haar wil aanmoedigen daar te komen, maar NV vind het nog niet genoeg.Ze blijft maar wailen, paringen in beide antennes binnen een kwartier weer! M probeert dan nog een haar naar de kast te krijgen, maar nee, ze houdt niet op met wailen, de 6e paring van vandaag, en de 5e na 5 uur gebeurt onder de dakcam.
Nv blijft daar nog een half uurtje zitten en dan komen ze samen naar de kast, M is net iets eerder binnen. Een mooi gesprek volgt weer in de kast, met veel hoffelijkheid van hem, en geschreeuw (wailtjes) van haar. Als M vertrekt graaft NV direct aan de kuil, ze inspecteerd de ukkiehoek en raapt steentjes. Dan gaat ze voor de kuil lekker zitten suffen.
We zagen 1 echte prooioverdracht en het afstaan van een restprooi en we zagen zeker NV goed eten. We zagen 6 paringen. We zagen M lokken, kuiltjes graven en proefbroeden, we zagen NV kuiltjes maken en steentjes rapen. NV gaat weer slapen in de kast. Tot morgen, wat gaan we dan weer voor verrassend gedrag zien.

Falco P, 30 apr 20:17u
Dagsamenvatting maandag 30 april 2018. “How eggs are tryed to be made” (De Mortel) en “How kuuks grow up” (Breda). Al weer bijna is in 2018 de maand april voorbij. Niet alleen de valken, maar ook de tijd vliegt voorbij. En het weer is zoals het is; maart roert zijn staart en april doet wat ie wil. Gisteravond rond 20.30 uur werd na het vaste avondgesprek tussen NV en M, de laatste toch weer weggestuurd. Met een regenjas, in de wetenschap dat ie weer buiten de kast moest blijven, ergens in het naderende onweer. NV weet in de nacht met het onweer boven de toren toch redelijk veel de slapen. Met de kop in de veren, weliswaar wat ongebruikelijk, in de KK-hoek. (Mmm, even onthouden KK-hoek.) Om 05.30 uur meldt de nachtploeg dat NV wakker is. Rond de klok van 07.00 wipt NV naar de dakrand en komt M voor het eerst in beeld en gaat natuurlijk ff op het eike zitten. Om 07.20 hebben NV en M in de kast weer hun eerste gezamenlijk gesprek. Opmerkelijk, want verder op de dag zal dat meer gebeuren, namelijk om 14.15, 14.45, 17.30 en ’s-Avonds natuurlijk, al wel wat vroeg om 19.30 uur (tijdens een HOP-momentje). Veel overleg (baltsen) dus tussen die twee. (Binding?) Voor de rest doet ieder weer zijn eigen ding, is er geen geregistreerde PO, maar weer wel 3 paringen (rond 12, 13 en 15 uur) onder meer op de WH. (Mmm, PO en WH) Om 17.30u zit NV dus al in de kast, vroeg, heel vroeg. Na het avondgesprek van 19.30u begint ze al te knikkenbollen. ……Nog ff dan en ze gaat slapen! Als ik afsluit zit ze op d’r gemak naar buiten te kijken. M is dan al nergens meer te zien. Dan de chatbox nog, een combi die is de laatste dagen ontstaan tussen De Mortel en Breda en tussen “wij” en “die van de Luchtmacht”. Eerst een beetje ongemakkelijk, onwennig maar mensen beginnen elkaar steeds meer te verstaan en te begrijpen en helpen elkaar in het OZ. (Mmm OZ) Het is immers een weloverwogen keuze geweest waar uiteindelijk alleen maar winnaars zijn. Het lijkt wel een schakelprogramma op TV, een tweesporen vogelprogramma; uhh bijvoorbeeld “How eggs are tryed to be made” (De Mortel) en “How kuuks grow up” (Breda). Je bent vrij om te kiezen waar je naar wil kijken, zonder abonnementje. Mooi toch! Voor de ingewijden en de onderzoekers, degene die zaken vastleggen voor het slechtvalkenonderzoek en die hun informatie deels ook uit de chatbox halen, zijn sommige zaken vanzelfsprekend. Voor kijkers die alleen maar even meekijken en meelezen kan het soms wel eens verwarrend of geheel onduidelijk worden in de chat. Om naar eens te denken aan de volgende afkortingen die in de chat worden gebruikt: UH, KK, sv, HOP, OZ, LM, CH, PO, RP, M, NV, 1NF, LW, EW, WH, *, SVL, BDL, VWG, SK, SU, BU, Refresh, MOD, LOL oh nee das gewoon lol/grappig. Tip: Misschien dat er in het OZ (de Excel-sheet waar de waarnemingen worden vastgelegd) ooit nog eens een Tabblad wordt aangelegd met de betekenissen van al die afkortingen. Scheelt in de chat erg veel uitleg denk ik. En morgen? In mei leggen alle vogels een ei, behalve de koekoek en de spriet, die leggen in de meimaand niet. p.s. MOD1 be strong !! Falco P

Dagsamenvatting 01052018 Slechtvalken de Mortel.
-Vandaag heb ik voor de dagsamenvatting wat passages gebruikt uit het boek De valk, van Kester Freriks,2008.
-*Er is over geen vogel zoveel geschreven als over de slechtvalk in literatuur en poezie. Bijna al deze informatie is afkomstig uit de valkerij. De mens jaagt al zo'n 4000 jaar met slechtvalken. *
-Over slechtvalken in het wild is echter nog maar weinig vastgelegd.* Pas in 1980 is het eerste wetenschappelijke werk geschreven over de slechtvalk in het wild. De eigenschappen van de vogel , zijn gedrag , jachtvluchten, de hartstochtelijke balts hoog in de lucht, de voortplanting en hoe de ouders de jongen leren jagen.*
- Dit boek, Peregrine Falcon, door de ornitholoog Derek .E. Ratcliffe. ( op mijn verlanglijst .) Hij is de man die de link heeft gelegd tussen de DDT en de invloed daarvan op de eieren van vooral de slechtvalk.
-Toen werden alle waarnemingen natuurlijk nog uitsluitend ''in het veld'' gedaan , er waren uiteraard nog geen webcams.
-Foona's site: http://www.falcoperegrinus.org/?sv_opstart.html biedt vooralsnog de meeste informatie.
-Het is daarom heel bijzonder dat Vogelbescherming Nederland de kans biedt via webcams het gedrag en alle ontwikkelingen in het bestaan van slechtvalken van zo nabij te kunnen mee beleven en men kan hier veel van leren. Het is fijn dat we als team van BDL-volgers bij kunnen dragen middels het OZ, (onderzoek), aan het verzamelen van gegevens.
-De gegevens die we nu kunnen verzamelen over de voeding van de Bredaase kuuks, zijn al gevraagd door een bioloog.
-Ook over de slechtvalken van de Mortel hebben we deze gegevens van vorig jaar reeds verzameld, en dit hele bijzondere seizoen wat we hier beleven is uniek om mee te maken.
-Wat bracht de dag op de Mortel?
-NV was gisteravond vroeg in de kast en heeft daar heerlijk gerust en geslapen. Om kwart voor 6 wailde ze naar M, die om 6 uur bij haar kwam voor een gesprek in de kast , een mooi gesprek om te zien, en vertrok na 8 minuten. NV ging lekker staan suffen op de drempel.
-Om half 8 staat ze te schreeuwen op rooster en vertekt, het wailen gaat over in een chtitterend geluid , wat een prooioverdracht aannemelijk maakt, waarna M even later komt, heel even op het ei. NV staat een half uur later onder de dakcam te schreeuwen, M komt aangesneld voor een paring....maar op moment dat hij wil 'landen' ziet hij een 3e valk overvliegen, tja die moet eerst de buurt uit, wat hem dan ook geen moeite kostte.
-NV gaat dan maar naar de kast, rustig haar kleedje poetsen.
-Om 9 uur is ze afgelost door M, maar komt ze op rooster mopperen, gákken, er vliegt kennelijk iemand die haar niet aanstaat. Ze vertrekt naar antenne, deze aktie maakte kennelijk genoeg indruk, want ze gaat dan rustig op de wiphoek zitten. Het uur daarna wordt er wat heen en weer gevlogen door beiden, er komt even een gesprekje in de kast en dan de eerste echte waargenomen paring van vandaag onder de dakcam (*). Dan zijn ze 1,5 uur af en toe maar in beeld en om 12 uur zien we de 2e paring mooi op de buitencam, op de wiphoek.
-De rest van de middag zien en horen we ze regelmatig, ook regelmatig gewail in de verte te horen. Ze vliegen veel rond de toren.
-Eind van de middag zien we na een poos wailen veertjes vliegen van het dak, wat op het plukken van prooi kan wijzen, en NV landt daar even, M in de antenne(*), binnen 10 minuten vliegen ze weer samen weg. Uurtje later wordt NV met prooi slepend gezien op dak , en ze vliegt ermee weg.
Om half 9 vanavond komt M met zeer volle krop op rooster, in een mooie zonsondergang. Hij chupt en wailt heel af en toe, dommelt wat weg en pas na 3 kwartier komt de Dame NV eens opdagen, ze doet een paar wailende langsvluchten en landt dan op rooster, ook met volle krop , waar haar schreeuwende baltsgesprek met M start, die lief staat te chuppen bij het kuiltje, na 10 minuten komt NV eindelijk de kast in voor een écht baltsgesprek zoals Froona het ook beschreven heeft, met chipchip, van M , en chupchup, van NV, M buigt hoffelijk, en zij, veel onverschiliger , buigt een enkele keer terug. Na 5 minuten verlaat M de kast en gaat NV langzaam heel even kuilen, en vervolgens duffig bij de kuil staan.
-Kortom : We zagen NV lang rusten en goed slapen, koppie in de nek. We zagen vandaag 2 paringen en een mislukte. We zagen geen prooioverdracht, maar wel tekenen dat er gegeten wordt. We zagen in de ochtend even een 3e valk, die door M uitgeleide werd gedaan. Later in de ochtend kan NV gemopperd hebben op een derde, maar het kan ook bijvoorbeeld een buizerd zijn geweest, we hebben geen 3e valk meer gezien.
-M heeft minder belangstellling voor het ei en voor het kuiltje vandaag. NV lijkt te 'settelen' op de toren , de binding lijkt een stuk beter. Gisteren zagen we bijvoorbeeld een prooioverdracht in de kast die rustig, zeg maar, normaal ging, dwz zonder mantelen. Derden worden snel weggezet. NV was een nacht loom in de kast, en heeft nu voor de nacht weer heel even gekuild .
Van Froona wil ik dit nog meegeven:
*Slechtvalken zijn monogaam. Slechtvalkpaartjes blijven samen broeden tot een van de twee sterft. In februari en op het zuidelijk halfrond in augustus komen beide terug naar het territoriale broedgebied waar de nestplaats het middelpunt van is. De drang naar dat territorium en voortplanting is daarin meer de bindende factor dan de gehechtheid aan elkaar. Tijdens het baltsen wordt er luidruchtig geschreeuwd, gesnaveld en aan tenen geknabbeld. Ze verkennen samen het nest, buigen naar elkaar en graven kuiltjes in het nest. Maar het meest spectaculair zijn toch wel de vliegshow's met krachtige duikvluchten, scherpe bochten en buitelingen. Als het wijfje het mannetje heeft geaccpeteerd gaan ze samen jagen en bedelt ze om voedsel bij hem wat hij haar ook aanbiedt, voor het komt tot reeksen van copulaties.*

door margootje

Dagsamenvatting 02052018 Slechtvalken de Mortel.
-Wij zagen vandaag 1 paring en 1 prooioverdracht. Het kan dat er zaken buiten ons beeld afspelen. Ook deze paring en PO waren in de chat niet opgemerkt, gelukkig had ons aller mama_Coriena beelden opgenomen. De prooioverdracht was in de kast, M kwam met een geplukt zangvogeltje.
-'Froona: * Bij het overreiken van de gevangen prooi aan haar, staat het mannetje rechtop met ook de kop omhoog. Het wijfje staat horizontaal met de kop laag en neemt de prooi met haar snavel uit die van haar partner. Beide partners ee-chuppen naar elkaar. In het voedsel overdracht ritueel kan het mannetje ook overgaan tot plukken van de prooi voor hij het aan haar geeft. Agressieve of hongerige wijfjes wachten daar niet op en grissen de prooi met de poten of snavel weg van hem.*
-M heeft niet meer echt op het ei gelegen, wel maakte hij diverse kuiltjes, zelfs een hele nieuwe, waarbij het oude ei aan de rand ligt.
-Vanmiddag zagen we, na heel goed spieden NV om de hoek van de wiphoek, achter de hekken, eerst over de rand banjeren, en daarna plukken, veel plukken, dus grote prooi, en eten. Ze had er een heel maal aan.
-Dat zagen we vanavond ook bij de hele aparte avondontmoeting van 2 en een half uur bij de kast, beiden hadden enorme volle kroppen.
-M kwam naar de kast vanavond, stond bij de kuil met Rémi (het oude ei) en chupte lief naar NV die op rooster stond. De houding van NV leek heel onverschillig, ze keek wat om zich heen, leek M bijna te negeren. Alle vrouwen zijn moeilijk te begrijpen , ..maar dit is volkomen normaal gedrag voor een slechtvalkvrouw. Zij is een derde groter en de dominante. Zij bepaald. Dat wetende , en dat slechtvalken zelden dicht bij elkaar zitten, maakte dit 2 en half uur durende samenzijn heel bijzonder om te zien. Beide valken waren rozig, en aan het uitbuiken (uitkroppen) en bleven heel rustig zitten. Hoewel NV M met de nek lijkt aan te kijken, en haar oogjes steeds dichtvielen, zagen we die weer opengaan zodra M in slaap leek te sukkelen, dan wailde ze even zacht. Het leek alsof ze zich heerlijk gesust voelde door zijn lieve chupjes, hij mocht niet stoppen.Na 2,5 uur was het inmiddels wel hartstikke donker en vond M het welletjes, als jij nu niet de kast inkom, dan vertrek ik, maar onze verrassende NV was hem voor en .....vertrok!!!!, met M in haar kielzog. Joost mag weten wat dit nu weer vooor aktie was, ze werden wel in de buurt gehoord, en jahoor, even later kwam NV tóch gewoon naar de kast , vanonder het rooster vandaan.
-Wat gaan we morgen weer beleven met dit bijzondere slechtvalkpaar?


dor margootje

Dagsamenvatting Slechtvalken de Mortel 03052018

--Eerst even terugkomend naar aanleiding van de avondontmoeting die we gisteren zagen:
--Froona:*  De eerste indicatie van paarbinding is als het wijfje bij hem in de buurt komt zitten en ze ook samen rusten en slapen. Bij paren waar de binding al bestaat volgt naar elkaar chitteren, de veren bij elkaar verzorgen, op elkaars tenen knabbelen en snavelen. Daartoe draait de ene vogel zijn kop om en pakt de snavel van de ander. Samen bij het nest aanwezig zijn neemt steeds toe hoe verder ze samen in de balts komen*

--Wat bracht vandaag? Allereerst natuurlijk Falco's weerbricht : De Mortel. Vandaag de start van een aantal prachtige dagen. De zon overheerst weliswaar, nog maar een graad of 14 vandaag maar toch. Nauwelijks wind 2 Bft uit het W- NW
--Na een nacht, waarin NV wat waakzaam leek begon de ochtend al voor zessen met een paring op de wiphoek. De rest van de vroege ochtend horen we NV veel wailen en zien we haar meest op dak, en M heeft een uur in de kast gezeten ,  en deed nog een aantal bezoekjes aan de kast. Rond tienen vliegen beiden weg. Om 11 uur zien we heel even NV op rooster, ze roept en vertrekt weer.En om 13 uur M heel even , chuppen en weer weg. Dan is het stil tot half vier.
---We zagen weer een  fascinerende scène.  M kwam op rooster, NV sjeeste langs, M wailde en keek, naar de ring onder de kast en naar het dak. Toen ging M naar de wiphoek , ineens dook hij naar beneden en waren samen ze vliegend  te zien, waarna NV op de wiphoek landde met..waarschijnlijk een grote duif. Ze ging plukken en M verscheen naast haar op de rand.Toen ze klaar was met plukken wilde ze de prooi in de wiphoekkoelkast leggen// dat is achter het hek op dak op een lichtgekleurd plateautje//, maar dat lukte niet. M boog naar haar.., ze deed een stap achteruit van de prooi.. en M mocht de prooi meenemen.
--Hoe kunnen we dit gedrag verklaren? Het is waarschijnlijk dat ze samen hebben gejaagd op deze prooi. Froona zegt:
* Samen op prooijacht gaan start ongeveer op het moment dat ze ook samen zitten bij het nest en samen roesten. Het begint met elk afzonderlijk op een prooi jagen tot samen op de zelfde prooi jagen.*
-- Daarbij, we konden zien dat beiden hun kropjes al redelijk gevuld hadden. De prooi was mogelijk voor de voorraad bestemd. Waarschijnlijk is dat M de prooi  naar een andere koelkast heeft willen brengen, die wat minder in het zicht van jatters ligt ( zoals de juveniel die we weleens zagen).
--Ook komt het voor dat mannetjes bij de vrouw bedelen, wat we van M voornamelijk in 2015 al zagen, toen hij een verbintenis met VV legde. Froona zegt:
*Een ander facet van voedseloverdracht is baltsvoedingen. Hierbij bedelt het wijfje bij het mannetje om gevoerd te worden. Heel zelden maar niet onmogelijk is het bedelen van het mannetje bij het wijfje om gevoerd te worden. Dit gedrag is ook een bevestiging en verdieping van de paarband.*
--Hierna zagen we M een aantal keer heen en weer kast gaan, hij diepte zijn nieuwe kuiltje nog eens uit, en bij een volgend bezoekje weer het oude kuiltje. NV mag kiezen.
--Maar die kwam nog niet, ze was een tijd uit beeld en zat later in de grote antenne (*). Om half 9 kwam M naar rooster, weer wat anders, niet iets valks , er kwam een luchtballon aan. NV bleef in antenne (*) zitten kijken, en vanaf de refresh- roostercam..http://www.vwggemertslechtvalk.nl/.. leek het of  M ook de ballon volgde.
--Geduldige M, hij bleef op rooster en werd daarvoor beloond. Om 9 uur ging hij chuppend lokken, en wailwail, daar kwam ze aan, en een echt baltsgesprek volgens de hoffelijke regels van het spel volgde inclusief snavelen. Er was ook te zien dat beiden de kroppen nog voller gegeten hadden. Toen M de kast verliet, ging NV naar het kuiltje. Welke? Eerst naar de oude, toch maar niet, het nieuwe kuiltje groef zij eventjes dieper en ging er toen bijzitten.


door margootje

--Wat er van komt weten we van te voren niet , dat slechtvalken na een verloren legsel tot een nieuwe poging overgaan is bekend, maar of het voor een slechtvalkwijfje een 3e keer lukt, dat moeten we gaan bezien , daar is niets over bekend.. In ieder geval zien we het paar van de Mortel baltsen, het gedrag dat meestal aan het begin van het broedseizoen te zien is. We zien dit aan de baltsgesprekken, de prooioverdrachten, het samenzijn, het kuiltjes maken door beiden, het lokken naar de kast door M, de paringen en oa aan de kleur.
--Van de week bespraken we in de chat de kleur van snavel, oogranden en poten, en dat de intensiteit bij verschillende lichtinval anders is. Als ze dichtbij de cam zijn, in de kast, zien we dat ze nog diep cadmiumgeel zijn. In het clipje van Aaltje van gisteravond is dat ook duidelijk te zien.
https://www.vogelbescherming.nl/beleefdelente/filmpjes/bekijken/ietsie-pietsie-hoop
--Froona zegt hierover:
--*Kleuren en testosteron*
--**Androgene (= geslachts) hormonen zoals testosteron en oestrogeen spelen samen met carotenoiden ( = rode tot geelachtige kleurstoffen, denk aan de kleurstoffen in tomaten en wortelen) een fundamentele rol bij secundaire (= zichtbare) sexuele kenmerken. Zoals b.v de diep geel-oranje kleurende cere (= ook wel washuid genoemd, het vlezige deel van de snavel waar zich ook de neusgaten bevinden), oogranden en poten bij de slechtvalken in de baltstijd.** --
**Het testosteron gehalte piekt in april-mei tijdens het broedseizoen en blijft vervolgens op een bepaald peil gedurende het hele broedseizoen. **
--De kleur is nog goed. Gisteren hebben we ook in de middag, met het gedoe met die prooi op de wiphoek, typisch baltsgeluid waargenomen.--
-- Froona zegt daarover :--
**De geluiden die de slechtvalk maakt kunnen gebaseerd op hun structuur in 4 hoofdgroepen verdeeld worden: cack, chitter, eechup en wailing. .---
Gejank .......is structureel en contextueel totaal verschillend van deze groep kreten. Bestaat uit een bandwijdt van 4 kHz, zeer afzwakkend in 2-3 s. Wordt door het wijfje uitgeroepen tijdens balts, soms vlak voor voedseloverdracht.**--
--Dit gejank hoorden we gistermiddag voordat NV met de prooi naar boven kwam.
__ https://youtu.be/UAYSc6VVbFI ___
--Wat brachten de valken ons vandaag?
--NV koos gisteravond het nieuwe kuiltje en ging erin staan. Ze had een nacht met vele waakmomenten. En ze is niet zo zuiver als we van VV gewend waren. Ze flatstte gewoon in de kast, tegen de achterwand en in de ukkiehoek. Allemaal midden in de nacht, ze gaat ook even staan wailen.Pas aan het eind van de nacht sukkelt ze in slaap. Als het goed licht wordt, staat ze op rooster, te wailen uiteraard.
--Ze gaat er vandoor en weer terug dan naar antenne (*)vandaar naar de koelkast bij de wiphoek, nog altijd wailend en M komt dan naar de kast. Gaat eventjes bij eitje liggen. NV vliegt daarna steeds wat rond en landt regelmatig op dak. M roept maar vanaf rooster en vanuit de kast. Uiteindelijk geeft hij toe aan haar gewail en zien (*) en horen we een paring in de kleine antenne, halverwege de ochtend. Het proberen te lokken door M naar de kast , met chupjes en rondvluchtjes , en het gewail ergens vandaan van NV, -vaak van dak- blijven de hele middag door zien.
--We zagen M een paar minuten in de oude kuil bij het eitje liggen, en daarna het nieuwe kuiltje weer uitgraven.
--Eten lijkt er ook volop.Tussen de middag staat NV bij de wiphoekkoelkast te eten en zit M op de kabels. NV vliegt ineens naar rooster, snoet en handen vol prooivlees nog (... ..ja in de valkerij worden de klauwen van de valken 'handen'genoemd) , M gaat naar de prooi, en NV gaat dan een soort gakchuppen naar hem, wat ze daarmee bedoelt is mij nog niet duidelijk. Er wordt vaker vanmiddag een etende valk daar gezien.
In de avond komt M weer naar de kast, NV is uit beeld. M graaft de oude kuil weer uit en gaat er prinsheerlijk inliggen met ei halfnaast/onder zijn vleugel. hij ligt daar ruim 1,5 uur en besluit dan maar haar te gaan halen. We horen in een half uur een paar keer wailen en dan komen ze samen chipchuppend fluitend naar de kast. M laat zijn mooie diepe kuil zien en dan draait NV zich eens om, hier hadden we gistern toch ook een kuil?, gaat dan in de hoek staan en kijkt M weer aan, die vertrekt. NV gaat dan naar de oude kuil, die M heel diep gemaakt heeft graaft heel even en gaat er dan in zitten.
....
....
De citaten van Froona zijn afkomstig van : http://www.falcoperegrinus.org/?sv_opstart.html

Dagsamenvatting Slechtvalken De Mortel 05052018
--Het was, tot aan de avond,  een  rustige dag voor ons Mortelpaar.De Mortelsound, de eeuwige wind, liet ons tusendoor weer mooie valkengeluidjes horen. Bij dit paar in deze rust, horen we voornamelijk chuppen en wailen, (meestal ver op de achtergrond).
--Zo kwamen we in de chat wel aan de praat over valkengeluiden. Harmen hoorde V op nest in Groningen haast kwaken, en maakte daar een clipje van.Mama_Coriena herkende onmiddelijk dit geluid en haalde in een mum van tijd een clipje van Pa  van de Mortel , gakkend op nest.
https://youtu.be/lfpnCaSVqNo Kwakende valk
https://youtu.be/aZNBxTMSt5k Gakkende Pa
_________________________________________________________________________
--De valken in deze clipjes  cacken, gakken, kwaken, om vreemden te waarschuwen ,en/ of om de partner te waarschuwen voor dreigend gevaar.
----Froona zegt:
**Slechtvalken hebben, ondanks het feit dat ze niet tot de zangvogels behoren toch een heel assortiment verschillende kreten. Maar het staat natuurlijk in geen enkele vergelijking tot de enorm geluidenschat van zangvogels. Maar voor elke belangrijke gebeurtenis in hun leven is wel een speciaal geluid. Primair in het broedseizoen worden de meeste geluiden gemaakt. Vocale intermezzo's vinden het meest plaats tussen de adulte vogels onderling, adult en kuikens, kuikens onderling of in territoriale disputen.**---
--**Cacking ( wat wij gakken noemen)
Dit is een zich herhalend, relatief kort (0.15s), breedband (1-9 kHz), harmonische uitroep met korte intervallen ( 0.1-0.2s). Het is een luid krassend onophoudelijk cack cack cack cack cack. Deze kreten door het wijfje geroepen gaan sneller, met kortere intervallen dan wanneer het mannetje dat doet. Wordt geuit in situaties van opwinding, waar alarm wordt geslagen in samenhang met nestverdediging. Of als antwoord op verstoring die te dicht bij de nestplaats optreedt, door een andere roofvogel of een zoogdier. Ook geuit wanneer de kuikens uit het nest worden gehaald voor het ringen. Wanneer de aanval wordt geopend, en er werkelijk agressief contact volgt gaat de snelheid van deze uitroep naar beneden en wordt tot een schrille kaa-aa-ack, kaa-aa-ack. Hoog individueel specifiek, met een individuele herkenning tot wel 70-90%**--
--** De cack komt het meest voor tijdens het broedseizoen, aangezien die toch meest wordt gebruikt als reactie op territoriale verdediging en minder als persoonlijke verdediging.**--
--** Cacken is een kreet van opwinding met bedreiging naar de slechtvalk zelf of het territorium.**----
Wat gebeurde er op de Mortel? De nacht eindigde en dag begon helaas met hopjes.
--Via de refreshcams : http://www.vwggemertslechtvalk.nl/  konden we toch nog wel wat waarnemen. NV sliep redelijk goed, vaak met koppie in de nek in de kuil. Tegen half zes vertrok ze. Om 6 uur kwam M bij de kast en ging even bij ei in de kuil. Dan vertreok hij. Om 7 uur kwamen beiden weer aan, NV landde op dakrand en M op de drempel. Hij wordt gewaild en geeft gehoor aan de paringswens, helaas, hij vloog mis, NV stond iets te dichtbij het hek. M gaat dan weer naar de kast om de kuil te verbeteren.
--Hij heeft weer een groot  deel van de dag het heen en weer bij de kast ,  en probeert haar daar te lokken.Om kwart voor elf hebben we weer live beeld en komen ze wel samen kort op rooster, NV vertekt snel weer . M staat daarna op rooster te roepen. Kuiko was op het spottersveld en meldde : ''---heeft 2 valken gezien, waarvan 1 vermoedelijk een vreemde passant. M ging even op het rooster staan schreeuwen.  een prachtige licht buizerd draaide een rondje en M is, ondanks een volle krop, een paar keer achter een duif aan gegaan.  NV niet gezien.  het was aangenaam warm op het veldje.''---
--De rest van de dag zien we vooral M, met inderdaad een volle krop steeds maar naar de kast gaan of op rooster. Hij is zeker 16 keer heen en weer gegaan. NV is veel uit beeld, soms in antenne of op dakrand, 1x heel even samen met M op rooster.
--Rond half acht vanavond horen we NV gakken. Het is een andere gak dan die op nest van Pa en V in Groningen. https://youtu.be/5l_JpQGfFmM  
Potverdie er vliegt toch weer een derde valk. NV doet wat achtervolgingsvluchten en landt in kleine antenne. Daar komt de ander, en sjeest op haar af. Een andere valkenvrouw weer uiteraard, mannen zouden door M worden weggestuurd. NV laat het er niet bij zitten en doet nog wat vluchten achter de vreemde aan rond de toren, even komt ze naar rooster, terwijl M in de kast zit, en dan gaat ze weer door. Na drie kwartier leek de rust volledig weergekeerd. NV heeft de ander effectief weggejaagd.
M was even ergens anders, maar komt om half negen bij de kast. Af en toe chupt hij naar NV in de hoge antenne, en hij kijkt naar dak. Om half tien besluit hij haar te halen en na een kwartier komen ze samen naar de kast. M zingt zijn zoete liedjes bij zijn kuil, en NV buigt heel soms ietsje terug naar hem met enkele chupjes, maar blijft meest staan luisteren. M bezweert haar wel ruim een half uur en dan vertrekt hij. NV blijft staan. Beeldje.
.....
.....
.....


...

...
door margootje, citaten van http://www.falcoperegrinus.org/?sv_opstart.html, Dank Froona